ยาดองสมุนไพร เป็นยาพื้นบ้านชนิดหนึ่ง ที่นิยมดื่มกันในภาคเหนือของประเทศไทย เป็นการดองสมุนไพรแห้งลงในเหล้าขาว เพื่อช่วยในการสกัดสารสำคัญจากสมุนไพร และช่วยในการเก็บรักษาสมุนไพรให้อยู่ได้นานขึ้น
ยาดองสมุนไพรมีสรรพคุณหลากหลาย ขึ้นอยู่กับชนิดของสมุนไพรที่นำมาใช้ในการดอง โดยทั่วไปแล้ว ยาดองสมุนไพรมีสรรพคุณดังนี้
- แก้ปวดเมื่อย ปวดหลัง ปวดเอว
- บำรุงกำลัง
- แก้อ่อนเพลีย
- บำรุงเลือดลม
- แก้หวัด คัดจมูก
- แก้ไอ ขับเสมหะ
- บำรุงหัวใจ
- บำรุงตับ
- บำรุงไต
วิธีดองยาสมุนไพร
- เลือกสมุนไพรแห้งที่มีคุณภาพดี
- ล้างสมุนไพรให้สะอาด
- หั่นสมุนไพรเป็นชิ้นเล็กๆ
- ใส่สมุนไพรลงในขวดแก้ว
- เติมเหล้าขาวให้ท่วมสมุนไพร
- ปิดฝาขวดให้สนิท
- ดองไว้อย่างน้อย 7 วัน

วิธีรับประทานยาดองสมุนไพร
- รับประทานวันละ 1-2 ช้อนโต๊ะ ก่อนอาหาร
- ห้ามรับประทานขณะท้องว่าง
ข้อควรระวังในการรับประทานยาดองสมุนไพร
- ไม่ควรรับประทานยาดองสมุนไพรในปริมาณที่มากเกินขนาด
- ไม่ควรรับประทานยาดองสมุนไพรติดต่อกันเป็นเวลานาน
- ผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคตับ โรคไต หญิงมีครรภ์ และผู้ที่แพ้แอลกอฮอล์ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทานยาดองสมุนไพร
ตัวอย่างยาดองสมุนไพร
- ยาดองสมุนไพรสูตรแก้ปวดเมื่อย มักใช้สมุนไพร เช่น ขมิ้นชัน ฟ้าทะลายโจร ตะไคร้ ข่า ใบมะขามแขก ฯลฯ
- ยาดองสมุนไพรสูตรบำรุงกำลัง มักใช้สมุนไพร เช่น เห็ดหลินจือ ตังกุย โสม กระชายดำ ฯลฯ
- ยาดองสมุนไพรสูตรบำรุงเลือดลม มักใช้สมุนไพร เช่น เก๋ากี้ ตังกุย โสม กระเทียม ฯลฯ
ยาดองสมุนไพรเป็นยาพื้นบ้านที่มีประโยชน์ แต่ควรรับประทานอย่างระมัดระวัง ไม่ควรรับประทานในปริมาณที่มากเกินขนาด และไม่ควรรับประทานติดต่อกันเป็นเวลานาน