เหล้าอุ เป็นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ชนิดหนึ่งที่มีต้นกำเนิดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย มีลักษณะเป็นเหล้าสีเหลืองทอง รสหวาน หอมกลิ่นข้าวเปลือก นิยมดื่มในงานบุญและเทศกาลต่างๆ
เหล้าอุมีกรรมวิธีทำที่ค่อนข้างซับซ้อน เริ่มจากการนำข้าวเหนียวและแกลบมาหมักกับน้ำและหัวเชื้อเป็นเวลาประมาณ 1 เดือน จากนั้นจึงนำไปต้มจนสุก แล้วจึงเติมเชื้อเหล้าลงไปหมักต่ออีกประมาณ 2 เดือน เหล้าอุที่ผ่านการหมักแล้วจะถูกบรรจุลงในไหปิดผนึกไว้ ทิ้งไว้ให้หมักต่ออีกประมาณ 6 เดือน จึงจะพร้อมดื่ม
เหล้าอุมีดีกรีอยู่ที่ประมาณ 5-10 ดีกรี นิยมดื่มแบบเพียวๆ หรือผสมกับน้ำแข็งหรือน้ำผลไม้
ชื่อเรียก
เหล้าอุมีชื่อเรียกแตกต่างกันไปตามแต่ละท้องถิ่น เช่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือเรียกว่า “เหล้าอุ” หรือ “เหล้าช้าง” ในภาคเหนือเรียกว่า “เหล้าเปีย” หรือ “เหล้าบ๊วย”
คุณค่าทางโภชนาการ
เหล้าอุมีคุณค่าทางโภชนาการไม่มากนัก มีแคลอรี่ประมาณ 70 แคลอรี่ต่อแก้ว 1 แก้ว (250 มิลลิลิตร)
ประโยชน์เหล้าอุ
เหล้าอุมีสรรพคุณทางยาหลายประการ เช่น ช่วยย่อยอาหาร ขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ
ข้อควรระวังเหล้าอุ
ผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคตับ โรคไต ควรหลีกเลี่ยงการดื่มเหล้าอุ
วิธีทำเหล้าอุ
ส่วนผสมในการทำเหล้าอุ มีดังนี้
- ข้าวเหนียว 5 กิโลกรัม
- แกลบ 5 กิโลกรัม
- น้ำสะอาด 5 ลิตร
- หัวเชื้อเหล้า 1 ลิตร
วิธีทำเหล้าอุ มีดังนี้
- นำข้าวเหนียวและแกลบมาล้างให้สะอาด แล้วนำไปนึ่งให้สุก
- ใส่ข้าวเหนียวและแกลบที่นึ่งสุกแล้วลงในภาชนะผสม เติมน้ำสะอาดลงไป คนให้เข้ากัน
- ปิดฝาภาชนะผสมให้สนิท ทิ้งไว้ให้หมักเป็นเวลาประมาณ 1 เดือน
- นำข้าวเหนียวและแกลบที่ผ่านการหมักแล้วมาต้มจนสุก
- เติมหัวเชื้อเหล้าลงไป คนให้เข้ากัน
- ปิดฝาภาชนะผสมให้สนิท ทิ้งไว้ให้หมักต่ออีกประมาณ 2 เดือน
- กรองเหล้าอุที่ผ่านการหมักแล้ว แล้วนำไปบรรจุลงในไห
- ปิดฝาไหให้สนิท ทิ้งไว้ให้หมักต่ออีกประมาณ 6 เดือน
- เหล้าอุที่ผ่านการหมักแล้วพร้อมดื่ม
เคล็ดลับการทำเหล้าอุ
- ควรเลือกซื้อข้าวเหนียวและแกลบที่มีคุณภาพดี
- ควรหมักข้าวเหนียวและแกลบในที่ร่มที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก
- ควรหมักเหล้าอุในไหที่สะอาดและปิดผนึกให้สนิท
เหล้าอุ วิธีกิน
เหล้าอุสามารถดื่มแบบเพียวๆ หรือผสมกับน้ำแข็งหรือน้ำผลไม้ได้ นิยมดื่มในงานบุญและเทศกาลต่างๆ